Borne Sulinowo

Borne Sulinowo (niem. Gros Born) – miasto w woj. Zachodniopomorskim, w powiecie Szczecineckim, siedziba władz gminy miejsko wiejskiej Borne Sulinowo. Miasto położone jest nad jeziorem Pile wchodzące w skład Pojezierza Drawskiego. Jezioro o powierzchni 1002 ha i średniej głębokości 11,7m. Charakteryzuje się dobrze rozwiniętą linią brzegową, urozmaiconym dnem oraz czystą wodą. Maksymalna głębokość zbiornika wynosi 43,9m długość lini brzegowej ponad 30 km.

Historia miasta

Do XV wieku tereny dzisiejszej gminy Borne Sulinowo zamieszkiwane były przez POMORZAN. Od XVI wieku rozpoczęło się osadnictwo niemieckie. Nad jeziorem Pile powstała mała wioska „LINDE” (Lipa). Obszar jej ówczesnych zabudowań to dzisiejsza ulica Lipowa w Zachodniej części miasta. W sąsiedztwie powstała druga wieś nazywana Gros Born.

W latach 30 XX wieku obie miejscowości scaliła wspólna nazwa i historia. Na obszarze wsi Linde zbudowano militarne miasteczko garnizonu Gros Born. Rząd III Rzeszy podjął decyzję o utworzeniu na obronę południowej części gminy wielkiego poligonu wojskowego. W latach 1933 – 1938 zbudowano od podstaw dzisiejsze Borne Sulinowo, czyli bazę wojskową będącą zapleczem poligonu, koszarami i miejscem lokalizacji Wehrmachtu. 18 Sierpnia 1938 r. z udziałem Wodza Naczelnego Armii Niemieckiej – Adolfa Hitlera, dokonano oficjalnego otwarcia jednostki. W miasteczku stacjonowały wojska niemieckie. W dniu 1 września 1939 r. o godzinie 4:45 jednostki sformowanego w Gross Born XIX Korpusu gen. Guderiana przekroczyły granice z Polską w rozwiniętym szyku bojowym – rozpoczęła się II Wojna Światowa.

Wojska niemieckie stacjonowały w Gross Born do lutego 1945 r kiedy to zostały wyparte przez Armie Czerwoną. Od tego czasu zaczął się nowy etap w dziejach Bornego Sulinowa. Armia czerwona po przejęciu miasteczka utrzymała jej militarny charakter. Utworzono tu doskonale strzeżoną bazę Północnej Grupy Wojsk. Mimo, że w 1945 r. obszar ten formalnie został włączony do Polski, to praktycznie był on oderwany od struktury terytorialnej kraju. Na próżno było szukać Bornego Sulinowa na mapach Polski. W ewidencji gruntów teren Bornego figurował jako „Tereny leśne”. Przez ponad 47 lat miasteczko było pod wyłączną administracja Armii Czerwonej. Do 12 października 1992 r. wojsko radzieckie opuściło Borne Sulinowo.

W kwietniu 1993 r. miasto zostało przekazane polskim władzą cywilnym, a 5 czerwca 1993 r. Oficjalnie udostępnione dla ludności cywilnej – rozpoczął się nowy, po raz pierwszy cywilny etap w historii Bornego Sulinowa, który trwa do dziś…